'Vrouwengezondheid als sleutel tot duurzame inzetbaarheid’

Een blinde vlek op de werkvloer

Vrouwengezondheid is jarenlang een onderbelicht thema geweest, terwijl de cijfers helder spreken. In 2023 verzuimden vrouwen gemiddeld 5,7% van hun werkdagen, mannen slechts 3,9%. Dat verschil van 46% komt niet alleen door menstruatie, zwangerschap of overgang, maar ook door stress, medicijnreacties en leefstijlfactoren die vrouwen anders raken dan mannen. Hoe kunnen we dit thema op de werkvloer meer bespreekbaar maken, onderdeel laten uitmaken van een duurzaam geïntegreerd inzetbaarheidsbeleid en welke methoden en instrumenten kunnen we daarbij gebruiken? Een gesprek met Suzanne van Pelt, CEO en oprichter van Smart Health en Femplus.

Preventief kijken in de spiegel

‘Een krachtig middel om gezondheidsproblemen eerder te signaleren is het Preventief Medisch Onderzoek (PMO). Volgens de Arbowet moet elke werkgever een PMO aanbieden en wat mij betreft zou het veel meer moeten zijn dan een eenmalige ‘check’. Digitale tools maken het mogelijk om resultaten bij te houden en concreet te vertalen naar acties. Medewerkers zien in een persoonlijk dashboard hoe ze ervoor staan, terwijl HR geanonimiseerde trends kan volgen. En het mooie is ook dat je het PMO kunt verrijken met vrouwspecifieke thema’s – zoals overgang, menstruatie en stress. In combinatie met een digitale tool, geeft dit werkgevers een compleet beeld van de gezondheid op de werkvloer. Als bijvoorbeeld veel jonge vrouwen stressklachten rapporteren, biedt dat direct aanknopingspunten voor gerichte interventies. Zo wordt gezondheid geen gesprek dat pas begint bij uitval, maar een doorlopende dialoog.’

Van ongemakkelijk naar normaal gesprek

‘Dat vrouwengezondheid vaak genegeerd wordt, heeft ook te maken met schaamte en ongemak. Werkgevers moeten een open werkcultuur faciliteren en medewerkers moeten durven aangeven wat ze nodig hebben. Vrouwengezondheid is daarmee een gedeelde verantwoordelijkheid. Maak het normaal om te zeggen: “Ik slaap slecht door de overgang, ik moet wat gas terugnemen”. De rol van leidinggevenden is belangrijk hierin: zij moeten wel weten hoe ze een open gesprek voeren zonder dat het ongemakkelijk wordt. Want voor een manager van dertig om met een vrouwelijke medewerker van vijftig over overgangsklachten te praten: dat kan best lastig zijn. Laat als organisatie dus ook zien dat je vrouwengezondheid serieus neemt door beleid te koppelen aan concrete maatregelen: flexibele werktijden, thuiswerken, rustige ruimtes of begeleiding bij terugkeer na zwangerschapsverlof. Zodra vrouwengezondheid structureel onderdeel wordt van beleid, profiteert het hele team: duurzame inzetbaarheid stijgt en iedereen voelt zich gesteund.’

Leefstijl als fundament

‘Een gezonde leefstijl blijft de basis, maar de impact is voor vrouwen vaak anders dan voor mannen. Na de menopauze neemt het risico op hart- en vaatziekten bij vrouwen sterk toe, en factoren zoals stress en roken blijken een zwaardere tol te eisen. Voor werkgevers ligt hier een duidelijke kans. Een gezonde werkomgeving hoeft niet ingewikkeld te zijn: een voedzame kantine, ruimte om te bewegen, aandacht voor mentale gezondheid. Daarnaast kunnen kleine initiatieven grote impact hebben, zoals een campagne over hartgezondheid bij vrouwen of trainingen in veerkracht en stressmanagement. Veerkracht is te trainen: leren realistische doelen te stellen, positiever naar invloed te kijken en relaties te versterken. Zelfs simpele complimenten dragen bij.’

Tijd voor actie

‘Het is fantastisch om te zien dat vrouwengezondheid steeds meer de aandacht krijgt die het verdient, binnen media, wetenschap en organisaties. Maar nu wordt het tijd voor actie: de integratie van vrouwspecifieke thema’s in vitaliteits- en preventiebeleid is geen luxe, maar noodzaak. De beweging lijkt op de ontwikkeling van het PMO zelf: ooit onbekend en vrijblijvend, nu vaak een vast onderdeel van beleid. De roep om ‘thought leaders’ groeit. Bedrijven die vrouwengezondheid omarmen als strategisch thema, dragen niet alleen bij aan een gezondere werkvloer, maar ook aan een cultuur waarin medewerkers zich gezien en gesteund voelen.’

Data en technologie als versneller

‘De kracht van technologie en data is dat ze gezondheid tastbaar en meetbaar maken. Medewerkers krijgen grip op hun eigen gezondheid, HR krijgt inzicht in trends, en samen kunnen ze gericht actie ondernemen. Deze aanpak is niet alleen preventief, maar ook duurzaam. Minder verzuim en hogere productiviteit zijn belangrijke uitkomsten, maar de echte winst ligt in medewerkers die zich gesteund voelen en weten dat hun werkgever serieus aandacht besteedt aan hun welzijn.’

Een kans, geen last

‘Vrouwengezondheid is geen bijzaak en zeker geen extra gedoe. Het is een kans. Een kans om ziekteverzuim te verlagen, duurzame inzetbaarheid te vergroten en vooral om een organisatie te bouwen waarin iedereen kan floreren. “Technologie en data zijn de ontbrekende schakel in veel gezondheidsbeleid,” klinkt het vaak overtuigend. Door vrouwengezondheid te integreren, maak je de sprong van reactief naar preventief. En daarmee van kwetsbaar naar veerkrachtig.’

Gezonde vrouwen, sterke organisaties 

Maak focus op vrouwengezondheid onderdeel van uw HR-strategie De cijfers zijn overtuigend, de oplossingen liggen binnen handbereik.  Wilt u weten hoe deze een plek kunnen krijgen in uw organisatie?